Demans, halk arasındaki adıyla bunamanın tıptaki karşılığıdır. Demans, beyin fonksiyonlarının ilerleyici bir şekilde bozulduğu bir nörolojik bozukluktur. Genellikle hafıza kaybı, bilişsel bozukluklar, dil ve iletişim sorunları, kişilik değişiklikleri ve günlük yaşam aktivitelerinin zorlaşması gibi belirtilerle kendini gösterir. Demansın en yaygın nedeni Alzheimer hastalığıdır, ancak demansın tek nedeni değildir. Alzheimer dışında damar tıkanıklığı ile giden vasküler demans, Lewy cisimcikli demans, frontotemporal demans gibi başka nörolojik hastalıklar da vardır.
Demans belirtileri, kişiden kişiye ve demans tipine göre değişebilir. Bununla birlikte, genellikle şunları içerir:
Demansın birçok farklı nedeni olabilir. En yaygın nedeni Alzheimer hastalığıdır. Diğer nedenler arasında vasküler hastalıklar (inme veya küçük damar hastalığı), Lewy cisimcikli demans, frontotemporal lob dejenerasyonu, Parkinson hastalığı, Huntington hastalığı ve bazı metabolik bozukluklar yer alır. Ayrıca, bazı ilaçların yan etkileri veya beyin travması da demansın nedeni olabilir.
Demans teşhisinde ve tedavisinde Uzm. Dr. Tuğba Korkmaz'ın değerlendirmesi oldukça önemlidir. Teşhis süreci, semptomların ve hastanın tıbbi geçmişinin değerlendirilmesini içerir. Fizik muayene sırasında, bilişsel testler ve nörolojik testler yapılabilir. Ayrıca, beyin görüntüleme yöntemleri (MRI veya CT taramaları) ve kan testleri de kullanılabilir. Demansın altta yatan nedenini belirlemek için bazen lomber ponksiyon (beyin omurilik sıvısı analizi) veya genetik testler de yapılabilir.
Demans tedavisi, demansa neden olan temel nedeni ele almayı ve semptomların yönetilmesini içerir. Alzheimer hastalığı gibi ilerleyici demans tiplerinde, tedavi genellikle semptomların hafifletilmesi ve hastanın yaşam kalitesinin artırılması üzerine odaklanır. İlaçlar, bilişsel ve davranışsal semptomları kontrol etmek için kullanılabilir. Ayrıca, bilişsel rehabilitasyon terapileri, destekleyici bakım ve yaşam tarzı değişiklikleri de tedavi planının bir parçası olabilir. Her hasta için tedavi planı kişiye özgü olarak belirlenir.